DÖRT uzatmayla 10 yıl NATO Genel Sekreterliği koltuğunda oturan ve Joseph Luns’tan sonra (12 yıl 268 gün) bu misyonu en uzun mühlet yürüten ikinci kişi unvanını alan Jens Stoltenberg zamanı sona erdi. Stoltenberg, NATO karargâhında düzenlenen merasimle yerini 14 yıl boyunca Hollanda Başbakanı olarak misyon yapan Mark Rutte’ye (57) bıraktı. İttifak açısından son derece çalkantılı bir periyotta vazife yapan Stoltenberg geride fabrika ayarlarına dönmüş, daha büyümüş ve hazırlık düzeyi daha yüksek bir NATO bıraktı.
UZLAŞI USTASI
NATO’nun karar organı Kuzey Atlantik Konseyi’ne, “Bu sefer sözümü tutacağım ve birkaç saat sonra Brüksel’den ayrılacağım” diyerek veda eden Stoltenberg, tecrübesi, soğukkanlılığı ve uzlaşı sağlama mahareti sayesinde ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu tüm müttefiklerle düzgün bağlantılar kurmayı başardı. Stoltenberg’i, “Halefin için çıtayı yükselttin” kelamlarıyla uğurlayan Rutte de pragmatik, memleketler arası deneyimi yüksek ve uzlaşı ustası bir siyasetçi olarak tanınıyor.
ÜÇ ÖNCELİK
Stoltenberg’in babası, oğlu vazifeye atandığında, “Sıkıcı bir iş olacak” demişti. Kendisini güçlü bir devrin beklediği Rutte için ise yeni vazifesi sıkıcı olmaktan epeyce uzak olacak. Rutte önceliklerini savunma ve caydırıcılık kabiliyetlerini artırma, Ukrayna’ya takviyesi sürdürmek ve bu ülkeyi İttifak’a daha da yakınlaştırmak, Hint-Pasifik başta olmak üzere NATO’nun iştiraklerini geliştirmek olarak belirledi. NATO’yu tarihin en başarılı siyasi askeri ittifakı olarak niteleyen Rutte, “32 müttefikin de oynayacakları emsalsiz bir rol var ve birlikte başaramayacağımız hiçbir şey yok” dedi.
ZORLU SINAMALAR
Ukrayna, savunma harcamalarının belirlenen maksadın altına düşmemesini sağlamak ve kasımda netleşecek yeni ABD idaresi, Rutte’nin karşı karşıya kalacağı en kıymetli sınamalar ortasında yer alacak. Ankara, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Türkiye ile ilgileri en ülkü halde sürdüren bir Genel Sekreter” olarak tanımladığı Stoltenberg’in halefini bilhassa üç mevzuda yakından izleyecek: Terörle çabadaki hali, birtakım müttefikler tarafından Türkiye’ye yönelik olarak uygulanan ihraç kısıtlamalarına bakışı, Avrupa Birliği’yle ilgilere yönelik yaklaşımı.