Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in, Türkiye’nin Etiyopya ile Somali arasındaki gerilimde ara buluculuk yapması yönündeki talebinin ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a bir mektup gönderdiği biliniyor.
TÜRKİYE’NİN ARABULUCULUK ÇABALARI: SOMALİ VE ETİYOPYA ANKARA’DA GÖRÜŞECEK
Türkiye, her iki ülkenin de güvenini kazanmış bir aktör olarak, bu süreçte arabuluculuk rolü üstlenmiş durumda ve süreç ilerlemeye devam ediyor.
Bu çerçevede, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Etiyopya’ya gerçekleştirdiği ziyaret sırasında, Başbakan Ahmed tarafından kabul edilmesi, ardından Somali ile de en üst düzeyde temasların sürdürülmesi, sürecin kritik bir aşamaya geldiğini gösteriyor.
Bu temasların sonucu olarak, daha önce 2 Eylül’de yapılması planlanan ikinci tur görüşmelerin, Ankara’da 12 Ağustos’a çekilmesi kararlaştırıldı.
Diplomatik kaynaklar, bu görüşmelerin, her iki ülkenin endişe ve beklentilerini göz önünde bulundurarak bir uzlaşı zemini arama amacı taşıdığını belirtiyor.
Türkiye, Somali ve Etiyopya arasındaki bu zorlu süreci Ankara’da konuk edeceği ikinci tur görüşmelerle sürdürecek.
İKİ ÜLKE ARASINDA DİYALOG KANALLARI AÇILIYOR
Başbakan Ahmed’in mektubunun alınmasının ardından her iki tarafın güvenine haiz Türkiye, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatları çerçevesinde ara buluculuk girişimlerini başlatmıştı.
Bu çerçevede, Dışişleri Bakanı Fidan, Etiyopya ve Somalili muhataplarıyla görüşmeler yapmış, iki ülke dışişleri bakanlarını 1 Temmuz’da Ankara’da ağırlamıştı.
Aylar sonra iki ülkenin dışişleri bakanları, Bakan Fidan’ın ev sahipliğinde aynı fotoğraf karesinde yer alırken, toplantı sonucunda taraflar, aralarındaki meseleyi “barışçıl şekilde” çözme yönündeki niyetlerini ortak açıklamayla kayda geçirmiş ve 2 Eylül’de Ankara’da yeniden bir araya gelmeyi taahhüt etmişti.
Türkiye’nin, bölgede artan gerilime karşı krizin çözümünü teminen taraflar arasında sürdürülebilir bir diyalog kanalı açması, uluslararası toplumca takdirle karşılanırken, Türkiye, 1 Temmuz’dan bu yana bölge ülkeleriyle de temaslarını sürdürmüş, bu ülkelerin sürece desteğini almıştı.
ETİYOPYA-SOMALİ ANLAŞMAZLIĞI
Etiyopya, dünyada denize erişimi olmayan en büyük nüfusa sahip ülke.
Eritre’nin 1991’de fiilen Etiyopya’dan ayrılması ve 1993’te hukuken bağımsızlığını kazanmasıyla denize erişimini kaybeden Etiyopya, ekonomik nedenlerle Kızıldeniz’e erişim konusunu gündemde tutmuş, Somaliland ile 1 Ocak’ta bu yönde bir Mutabakat Muhtırası imzalamıştı.
Söz konusu muhtıra, Somaliland’ın tanınması vaadini içermesi nedeniyle Somali’nin ve uluslararası toplumun ciddi tepkisini çekmişti.
Somaliland Başkanı Musa Bihi Abdi, anlaşmanın tamamlanmasıyla Etiyopya’nın kendilerini “bağımsız” olarak tanıyacağını söylemişti.
Somali hükümeti ise Etiyopya’nın, Somaliland ile denize erişim anlaşması yapması üzerine büyükelçisini Etiyopya’dan geri çekmişti.
Arap Birliği ve Afrika Birliği, Etiyopya ile Somaliland arasında denize erişim işbirliğine yönelik “Kızıldeniz’de askeri üs inşası ve liman geliştirilmesinin önünü açan” anlaşmayı reddettiğini ve kınadığını duyurmuştu.
Etiyopya ile Somali Dışişleri Bakanları, iki ülke arasındaki krizin çözümünü teminen 9-10 Mart’da Nairobi’de bir araya getirilirken, iki ülke arasında yapılan dolaylı müzakerelerden bir sonuç alınamamıştı.